Kamille
- Dave
- 6 apr 2023
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 13 apr 2023
Chamomille
Botanische naam
Matricaria chamomilla
Gebruikelijke naam
Kamille, kamille, Duitse kamille, Hongaarse kamille, manzanilla, geurig meikruid, zoete valse kamille, echte kamille, wilde kamille
Familie
Asteraceae
Gebruikte delen
Bloemhoofd
Inheems in
Zuid- en Oost-Europa
Oogstrichtlijnen
Kamille, specifiek Duitse kamille, wordt geoogst in de lente- en zomermaanden over een periode van twee maanden. De bloem zelf bestaat uit gele schijfbloemen en witte straalbloemen, die een samengesteld hoofdje vormen. De bloei begint met de buitenste roosjes en gaat naar het midden toe, waardoor een afgeronde kegelvorm ontstaat. De ideale tijd om te oogsten is wanneer de bloei halverwege de krop is gevorderd. Te vroeg plukken levert onvolgroeide bloemen op, terwijl te lang wachten leidt tot overrijpe bloemen die tijdens het drogen uit elkaar vallen, waardoor het uiterlijk van het gedroogde product wordt aangetast.
Kamille is een delicaat uitziende plant met krachtige eigenschappen. Hij staat bekend om zijn vermogen de zenuwen te kalmeren en ontstekingen te verminderen, waardoor hij een veelzijdige aanvulling is op elk kruidenmedicijnkastje. Kamille is niet alleen gemakkelijk te kweken, maar trekt ook bestuivers aan en geeft elke tuin een vleugje schoonheid. Zijn populariteit als ingrediƫnt voor kruidenthee is welverdiend, en zijn blauwgekleurde essentiƫle olie wordt veel gebruikt in de farmaceutische en cosmetische industrie. Voor wie graag in de keuken experimenteert, kunnen kamillebloemen een unieke smaak geven aan zelfgemaakte citroensorbet of kruidenlimonades.
Kamille, ook bekend als Duitse kamille, is gebruikt als traditioneel kruidenmiddel voor kleine maagdarmproblemen zoals een opgeblazen gevoel en krampen. Het zou ook verzachtende eigenschappen hebben bij verkoudheid, kleine zweren en ontstekingen in mond en keel. Plaatselijk kan kamille worden toegepast om irritaties en kleine ontstekingen van de huid, zoals zonnebrand en oppervlakkige wonden, te verzachten. Plantkundigen uit de Renaissance beschouwden kamille als een waar wondermiddel, terwijl moderne kruidenkenners de kalmerende, krampstillende en ontstekingsremmende werking waarderen, evenals de kalmerende en verzachtende effecten op het maagdarmkanaal.(1)
Kamille is een veelzijdig kruid dat al eeuwenlang wordt gebruikt om de spijsvertering en het emotionele welzijn te bevorderen. Hoewel het vaak wordt aangeprezen om zijn slaapverwekkende eigenschappen, kan de effectiviteit ervan in dit opzicht van persoon tot persoon verschillen. Als kamille alleen al je slaperig maakt, kan dat een teken zijn dat je je slaapgewoonten in het algemeen moet verbeteren. Voor een meer rustgevende nachtrust kun je proberen gelijke delen kamille en glidkruid met een half deel wilde sla minstens 20 minuten in een thee te laten trekken. Voeg desgewenst honing naar smaak toe.
De naam kamille komt van het Griekse khamaimÄlon, wat "gemalen appel" betekent. Dit komt omdat de plant een appelachtige geur heeft. De Latijnse geslachtsnaam Matricaria komt van "matrix," wat baarmoeder betekent, wat is afgeleid van mater, het woord voor moeder. Kamille werd historisch gezien "moederkruid" genoemd in verschillende Europese landen vanwege het gebruik bij bevallingen en postnatale zorg. Tegenwoordig verwijst die naam meestal naar moederkruid. Kamille stond ook bekend als "meisjesbloem", vermoedelijk als verwijzing naar het gebruik voor een gezonde menstruatie door de Griekse arts Dioscorides.(2)
Kamille wordt al sinds de 1e eeuw CE gebruikt voor spijsverteringsproblemen. Het werd gevonden in schraapsel van 50.000 jaar oude Neanderthaler tanden, samen met duizendblad. In De Materia Medica van Dioscorides worden drie soorten Anthemis beschreven, waarvan men denkt dat het Duitse kamille is. De historische toepassingen van kamille zijn echter moeilijk te ontwarren door de vele verschillende namen en het ontbreken van grondige botanische beschrijvingen. Kruiden die er hetzelfde uitzien zijn ook door elkaar gebruikt. Dit probleem werd onder de aandacht gebracht door de botanicus arts Otto Brunfels, die sommige auteurs ervan beschuldigde kamille opzettelijk op verschillende manieren te beschrijven, alleen maar om zelf een boek te publiceren.
Kamillethee is ontspannend en kan de slaap verbeteren. Maar in combinatie met stimulerende kruiden als rozemarijn of rhodiola kan het na verloop van tijd ook de gevolgen van stress verminderen. Het is het beste om gedurende de hele dag te drinken, te beginnen in de ochtend. Een lange extractie van kamille en brandnetel kan het lichaam aanvullen en allergieƫn verlichten. Het toevoegen van smakelijke kruiden als tulsi of venkel kan het nog aangenamer en heilzamer maken.(3)
Dosis voor volwassenen (4)
Tinctuur: 1-4 mL (1:5, 40%) 3x/dag.
Thee: 1 kop (2-3 theelepels gedroogd kruid in 8 fl oz kokend water) 3-4x/dag.
Kompres: 3-10 g gedroogde bloemen in 100 mL water tot een aftreksel gemaakt en op de huid aangebracht met een doordrenkt verband.
Mondspoeling: 1-5 g in 100 mL water tot een aftreksel gemaakt; meerdere keren per dag spoelen en gorgelen (EMA, 2015).
Badtoevoeging: 15-30 mL vloeibaar extract (1:2, 70%) per 5 L warm water voor deelbaden (bijv. een zitbad of voetbad) meerdere keren per dag.
Veiligheid
Kamille is een zachtaardig kruid dat over het algemeen veilig te consumeren is binnen de aanbevolen dosering. Het is zelfs geschikt voor kinderen, zwangere vrouwen en degenen die borstvoeding geven. Het is echter belangrijk op te merken dat er beperkte veiligheidsstudies beschikbaar zijn en dat er rekening moet worden gehouden met bepaalde contra-indicaties. Kamille kan bijvoorbeeld allergische reacties veroorzaken bij personen die gevoelig zijn voor planten uit de Asteraceae-familie. In zeldzame gevallen zijn kamille klysma's in verband gebracht met dodelijke anafylaxie, zoals een gemeld incident waarbij een barende vrouw in een allergische shock raakte en haar pasgeborene aan verstikking leed en de volgende dag overleed. Bovendien kan kamille de opname van ijzer verminderen, dus kun je het beter niet tegelijk met maaltijden of ijzersupplementen innemen als je bloedarmoede hebt.(5)
Acties
Ontstekingsremmend,Krampstillend,Anxiolytisch,Bitter,Karmijnachtig,Zenuwstillend,Kalmerend,Vulnerair
Energie
Verkoelend, drogend
Referencies:
(1)Marzell, H. (2002) Geschichte und Volkskunde der Deutschen Heilpflanzen [History and folklore of German medicinal plants] (2nd ed.). St. Goar, Germany: Reichl Verlag. (Original work published 1938)
(2)Dioscorides. (2000). De materia medica (T.A. Osbaldeston & R.P.A. Wood, Trans.). Johannesburg, South Africa: Ibidis Press. (Original work published 70 CE)
(3) https://www.herbrally.com/monographs/chamomile
(4)Hoffmann, D. (2003). Medical herbalism: The science and practice of herbal medicine. Rochester, VT: Healing Arts Press.
(5)European Medicines Agency. (2015). European Union herbal monograph on Matricaria recutita L., flos. Retrieved from https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-monograph/final-european-union-herbal-monograph-matricaria-recutita-l-flos_en.pdf
Wetenschappelijk onderzoek
A randomized, double-blind, placebo-controlled trial of oral Matricaria recutita (chamomile) extract therapy for generalized anxiety disorder.
Chamomile (Matricaria recutita) may provide antidepressant activity in anxious, depressed humans: An exploratory study. Informatie aangeboden op Achula en op deze pagina is alleen voor educatieve doeleinden. Achula maakt geen medische claim, en is ook niet bedoeld om medische aandoeningen te diagnosticeren of te behandelen. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, en personen met bekende medische aandoeningen, moeten hun bevoegde zorgverlener raadplegen alvorens een kruidenproduct in te nemen. Links naar externe sites zijn uitsluitend ter informatie. Achula onderschrijft deze niet en is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de inhoud ervan. Lezers moeten zelf onderzoek doen naar de veiligheid en het gebruik van kruiden of supplementen.