top of page
Zoeken

CITROEN MELISSE

  • Foto van schrijver: Dave
    Dave
  • 30 mrt 2023
  • 5 minuten om te lezen

Bijgewerkt op: 13 apr 2023




Lemon Balm


Botanische naam

Melisse officinalis

Gebruikelijke naam

Citroenmelisse, melisse, balsemunt, balsem, zoete balsem, honingplant, heart's delight

Familie

Lamiaceae

Gebruikte delen

Bladeren, bovengrondse delen

Inheems in

Zuid-Europa en het Middellandse Zeegebied tot Centraal-Azië (Royal Botanic Gardens of Kew [RBGK], n.d.).

Oogstrichtlijnen

Citroenmelisse, een geurig kruid met diverse medicinale toepassingen, kan worden geoogst voor de bladeren en stengels met een mes of sikkel. Om hergroei te garanderen kun je de plant het beste 6-8 centimeter boven de grond afsnijden. Citroenmelisse kan onder ideale omstandigheden twee tot drie keer per seizoen worden geoogst. Voor de hoogste concentratie vluchtige oliën raadt kruidendeskundige Andrew Chevallier aan te oogsten vlak voordat de bloemen opengaan.

 

Citroenmelisse, lid van de muntfamilie, heeft een verfrissende citroengeur en een milde, aangename smaak. Zijn geslachtsnaam, Melisse, betekent "bij" in het Grieks, en het is een populaire toevoeging aan tuinen vanwege zijn dikke bedden met geurige bladeren. Citroenmelisse gedijt goed in gedempt zonlicht en vochtige, goed gedraineerde grond, en kan gemakkelijk worden gekweekt uit zaad of worteldeling. Het is ook een goede keuze om bodemerosie op hellingen en oevers te voorkomen.


Citroenmelisse is een veelzijdig kruid waarmee je een heerlijke thee kunt zetten met verse of gedroogde bladeren. Veel kruidenkenners raden echter aan om verse citroenmelisse te gebruiken voor de beste smaak en kracht. De zoete en aantrekkelijke smaak maakt het een populaire keuze bij kinderen en mensen met een gevoelige smaak. Bovendien kan citroenmelisse worden toegevoegd aan andere kruidenformules om de bittere of sterke smaak van andere kruiden te maskeren. Door zijn zoetheid is het ook een geweldig ingrediënt voor glyceriden en geïnfuseerde honing. Tijdens de zomermaanden kan citroenmelisse worden bereid als een koude infusie, die een verfrissende en smakelijke drank oplevert.


Citroenmelisse heeft een lange geschiedenis in de kruidengeneeskunde en wordt al eeuwenlang in verband gebracht met bijen. De oude Romeinse dichter Vergilius noteerde de aantrekkingskracht van de plant voor bijen, terwijl Plinius opmerkte dat het insmeren van bijenkorven met citroenmelisse de zwermen daar hield. Deze praktijk werd door imkers voortgezet tot ver in de 20e eeuw. Onderzoek heeft aangetoond dat de stoffen citral, geraniol en nerolzuur in citroenmelisse ook voorkomen in feromonen die door honingbijen worden afgescheiden, wat de aantrekkingskracht van de plant op bijen kan verklaren. Uit een studie van Winston et al. bleek zelfs dat lokaas met deze verbindingen effectiever was om bijenzwermen aan te trekken dan andere methoden. (1)


Citroenmelisse wordt door kruidendokters gebruikt om een overactief sympathisch zenuwstelsel en hyperadrenalisme of hyperthyreoïdie te behandelen, vooral als het gepaard gaat met hart- of maagproblemen. Onderzoek suggereert dat citroenmelisse de binding van schildklierstimulerend hormoon (TSH) aan zijn receptor kan blokkeren, waardoor het een mogelijke behandeling is voor Graves' hyperthyreoïdie. Personen met schildklieraandoeningen moeten echter met een arts overleggen voordat ze citroenmelisse nemen, omdat het de medicatie voor schildklierhormonen kan verstoren. Twee casestudies hebben de gunstige effecten aangetoond van een gecombineerd kruidenpreparaat met citroenmelisse en bugelkruid op patiënten met Graves' hyperthyreoïdie, waarbij hun schildklier-stimulerende immunoglobuline (TSI) na een paar maanden normaliseerde.(2)


Al eeuwenlang staat citroenmelisse bekend om zijn vermogen de geest te verheffen en te kalmeren. Het gebruik ervan gaat terug tot in de oudheid, zelfs vóór de Middeleeuwen. Citroenmelisse is een natuurlijke remedie tegen angst, nervositeit en depressie, waardoor het een echte balsem voor de geest is. Het wordt ook beschouwd als een trophorestoratief voor het zenuwstelsel, wat betekent dat het helpt het lichaam te versterken, te voeden en na verloop van tijd weer in balans te brengen. Dit kruid heeft een bijzondere affiniteit met het zenuwstelsel, waardoor het een populaire keuze is voor mensen die op zoek zijn naar natuurlijke remedies tegen stress en angst.


Citroenmelisse heeft een lange gebruiksgeschiedenis in de traditionele geneeskunde, die teruggaat tot het oude Griekenland en Perzië. Galen, een Griekse arts en filosoof, was een van de eersten die de mogelijkheden inzag voor de behandeling van stemmingsstoornissen en het centrale zenuwstelsel. Later ontwikkelden artsen van de Academie van Jundishapur in Perzië het gebruik ervan verder voor het bevorderen van een positieve stemming en het verlichten van door angst veroorzaakte symptomen. De Perzische arts Shapur ibn Sahl stelde voor citroenmelisse te gebruiken voor een reeks problemen, waaronder hartkloppingen, flauwte, melancholie, droefheid en paniek. Rhazes, een andere Perzische arts en filosoof, kende stemmingsverbeterende eigenschappen toe aan citroenmelisse en beschreef de heilzame effecten ervan op neurologische problemen zoals epilepsie en geheugenverlies. Ibn Sina, een bekend arts en filosoof in de islamitische wereld, prees citroenmelisse in zijn veelgebruikte medische manuscript, De Canon der Geneeskunst. Hij noteerde het vermogen om hartzeer te verzachten, de cerebrale circulatie te verbeteren, en te werken als een algemeen tonicum voor alle organen. Tegenwoordig wordt citroenmelisse nog steeds gebruikt om zijn kalmerende en stemmingsverbeterende eigenschappen.(3)

 

Dosis voor volwassenen

Thee: 1 kop (1-2 theelepels gedroogd kruid in 8 fl oz water) 2-4x/dag

Tinctuur: 3-5 ml (1:5, 30%) 3-4x/dag

Koude infusie: 4-8 fl oz (0,5 oz gedroogd kruid in 1 kwart water) 1-4x/dag


Veiligheid

Citroenmelisse, een populair kruid dat bekend staat om zijn kalmerende eigenschappen, moet met voorzichtigheid worden gebruikt bij personen met hypothyreoïdie of Hashimoto's thyroiditis. Dit komt omdat citroenmelisse een mild effect heeft op het remmen van thyroxine, en grote doses kunnen een negatief effect hebben op schildklierhormoonmedicijnen. Het wordt aanbevolen om advies in te winnen bij een arts alvorens citroenmelisse te gebruiken bij schildklieraandoeningen.


Acties

Pijnstillend,Antidepressivum,Antimicrobieel,Antioxidant,Antispasmodisch,Antiviraal,Anxiolytisch,Karmijnachtig,Diaphoreticum,Nervineus,Radioprotectief,Trophorestoratief


Energie

Verkoelend,Drogend


Referencies:


(1)Winston, M.L., Slessor K.N., Rubink, W.L., & Villa, J.D. (1993). Enhanced pheromone lures to attract honey bee swarms. American Bee Journal, 133(1), 58-60. https://www.ars.usda.gov/ARSUserFiles/64133000/PDFFiles/201-300/290-Winston–Enhanced%20Pheromone%20Lures%20to.pdf

(2)Kaplan, D., & Dosiou, C. (2021). Two cases of Graves’ hyperthyroidism treated with homeopathic remedies containing herbal extracts from Lycopus spp. and Melissa officinalis. Journal of the Endocrine Society, 5 (Suppl. 1), A971.

(3)Ghazizadeh, J., Mohammadinasab, R., Travica, N., Sadigh-Eteghad, S., Torbati, M., Hamedeyazdan, S., … Araj-Khodaei, M. (2022). Historical course of neuropsychiatric effects of lemon balm (Melissa officinalis L.) as a medicinal herb. Pharmaceutical Sciences, 28(2), 224-231. http://doi.org/10.34172/PS.2021.35



 

Wetenschappelijk onderzoek:












Informatie aangeboden op Achula en op deze pagina is alleen voor educatieve doeleinden. Achula maakt geen medische claim, en is ook niet bedoeld om medische aandoeningen te diagnosticeren of te behandelen. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, en personen met bekende medische aandoeningen, moeten hun bevoegde zorgverlener raadplegen alvorens een kruidenproduct in te nemen. Links naar externe sites zijn uitsluitend ter informatie. Achula onderschrijft deze niet en is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de inhoud ervan. Lezers moeten zelf onderzoek doen naar de veiligheid en het gebruik van kruiden of supplementen.


 
 
bottom of page