Smeerwortel - een geneeskrachtig kruid voor huid en botten

Comfrey

Botanische naam

Symphytum Officinale

Gebruikelijke naam

Smeerwortel, breiwortel, wondkruid, breikruid, zwartkruid, blauwkruid, gladde wortel, boneset, gomplant

Familie

Boraginaceae

Gebruikte delen

Bladeren, wortel

Inheems in

Europa en Azië

Oogstrichtlijnen

Smeerwortel is een veelzijdige plant die gedurende het groeiseizoen meerdere keren geoogst kan worden. Voor de beste kwaliteit is het raadzaam smeerwortel te oogsten als hij 12-18 cm hoog is, maar voordat hij bloeit. Knip bij het oogsten de stengels 2 centimeter boven de grond af om hergroei te bevorderen. Houd er rekening mee dat smeerwortelbladeren een hoog vocht- en eiwitgehalte hebben, zodat het langer kan duren om te drogen dan bij andere planten. Wie de wortel wil oogsten, kan dat het beste doen in het vroege voorjaar, van januari tot maart, want dan bevat hij de meeste allantoïne.(1)

Ondanks dat smeerwortel door wandelaars en tuiniers als lastig wordt gezien, heeft hij een rijke geschiedenis van medicinaal gebruik die meer dan 2000 jaar teruggaat. De Grieken behoorden tot de eersten die smeerwortel gebruikten voor zijn geneeskrachtige eigenschappen; ze gebruikten het om bloedingen te stoppen en ademhalingsproblemen te verlichten rond 400 v. Chr. De beroemde Griekse arts Dioscorides raadde smeerwortel zelfs aan voor de behandeling van wonden en botbreuken in de eerste eeuw. Tegenwoordig wordt smeerwortel nog steeds gebruikt in de kruidengeneeskunde voor zijn verschillende therapeutische voordelen.(2)

Smeerwortel, een overblijvend kruid met een lange geschiedenis van medicinaal gebruik, werd gewoonlijk gekweekt in kloostertuinen en gebruikt door monniken om ademhalingsproblemen en interne verwondingen in de omliggende dorpen te behandelen. In de 18e eeuw erkende ook de kruidendokter Nicholas Culpeper de geneeskrachtige eigenschappen van smeerwortel en gebruikte het om aambeien, bloed in de urine en pijn te verlichten. Tegenwoordig wordt smeerwortel nog steeds gebruikt in natuurlijke remedies vanwege zijn ontstekingsremmende en pijnstillende werking.

Smeerwortel, een plant met een lange geschiedenis van medicinaal gebruik, werd traditioneel gebruikt voor uitwendige toepassingen zoals fomentaties en kompressen om allerlei kwalen te behandelen, waaronder verstuikingen, kneuzingen en abcessen. De Cherokee hebben smeerwortel ook uitwendig gebruikt voor huidaandoeningen en verwondingen zoals verstuikingen en kneuzingen. Naast de medicinale toepassingen wordt smeerwortel ook gebruikt in cosmetica vanwege zijn ontstekingsremmende, kwetsende en antiseptische eigenschappen, waardoor het een waardevolle bondgenoot is bij de behandeling van een onrustige huid.(3)

Smeerwortel, een plant met een lange geschiedenis van medicinaal gebruik, is effectief gebleken bij het verminderen van artrosepijn. In een klinisch onderzoek van Grube kregen 220 deelnemers die leden aan kniepijn door artrose een smeerwortelextractgel toegediend. Na slechts drie weken behandeling meldden degenen die de smeerwortelgel kregen een aanzienlijke vermindering van pijn en verbeteringen in mobiliteit en levenskwaliteit, vergeleken met degenen die een placebo kregen. Dit suggereert dat smeerwortel een veelbelovend natuurlijk middel kan zijn voor mensen die lijden aan artrose.(4)

Hoewel smeerwortel vaak wordt gebruikt in topische producten, wordt het inwendig gebruik ervan afgeraden vanwege de aanwezigheid van pyrrolizidine alkaloïden (PA's). Van deze verbindingen is vastgesteld dat ze schadelijk zijn voor de lever bij zowel mensen als vee, en volgens een onderzoek uit 2005 zijn ze kankerverwekkend bij proefdieren.(5)

Dosis voor volwassenen (6)

Smeerwortel kan uitwendig gebruikt worden in verschillende vormen, zoals kompressen, kompressen, soaks, geïnfuseerde oliën of zalven, maar wordt om veiligheidsredenen niet aanbevolen voor inwendig gebruik. In Duitsland zijn er richtlijnen voor het veilig gebruik van uitwendige smeerwortelpreparaten, die de blootstelling beperken tot 100 μg onverzadigde PA's per dag gedurende maximaal 4-6 weken per jaar. Het is belangrijk om deze richtlijnen te volgen voor een veilig en effectief gebruik van smeerwortel.

Veiligheid

Smeerwortel, een plant met geneeskrachtige eigenschappen, is al sinds de jaren zeventig onderwerp van discussie tussen kruidenkenners, wetenschappers en overheden. De plant bevat PA's, waarvan is vastgesteld dat ze giftig zijn. De klinische omstandigheden waaronder deze conclusies zijn getrokken vereisen echter nader onderzoek. Voor meer informatie over het gebruik van smeerwortel, zie het hoofdstuk Toepassingen. Ondanks de potentiële voordelen is het belangrijk om de potentiële toxiciteit van smeerwortel te overwegen voordat je hem gebruikt.

Acties

Ontstekingsremmend,Antiseptisch,Adstringerend,Ontzwellend,VerzachtendHemostatisch,Vulnerair

Energie

Verkoelend,Bevochtigend

Referencies:

(1)Staiger, C. (2012). Comfrey: A clinical overview. Phytotherapy Research, 26(10), 1441-1448. https://doi.org/10.1002/ptr.4612

(2)Kowalchik, C., & Hylton, W. (Eds.). (1998). Rodale’s illustrated encyclopedia of herbs. Rodale Press.

(3)Garrett, J.T. (2003). The Cherokee herbal: Native plant medicine from the four directions. Bear & Company.

(4)Grube, B., Grünwald, J., Krug, L., & Staiger, C. (2007). Efficacy of a comfrey root (Symphyti offic. radix) extract ointment in the treatment of patients with painful osteoarthritis of the knee: Results of a double-blind, randomised, bicenter, placebo-controlled trial. Phytomedicine, 14(1), 2-10. https://doi.org/10.1016/j.phymed.2006.11.006

(5)Mei, N., Guo, L., Fu, P.P., Heflich, R.H., & Chen, T. (2005). Mutagenicity of comfrey (Symphytum officinale) in rat liver. British Journal of Cancer, 92(5), 873-875. https://doi.org/10.1038/sj.bjc.6602420

(6)Gardner, Z., & McGuffin, M. (Eds.). (2013). American Herbal Products Association’s botanical safety handbook (2nd ed.). CRC Press.

Wetenschappelijk onderzoek:

A critical scoping review of external uses of comfrey (Symphytum spp.).

A homeopathic remedy from arnica, marigold, St. John's wort and comfrey accelerates in vitro wound scratch closure of NIH 3T3 fibroblasts.

Combination of comfrey root extract plus methyl nicotinate in patients with conditions of acute upper or low back pain: A multicentre randomised controlled trial

Comfrey: A clinical overview.

Comfrey extract ointment in comparison to diclofenac gel in the treatment of acute unilateral ankle sprains (distortions).

Comfrey root: From tradition to modern clinical trials.

Efficacy and safety of comfrey root extract ointment in the treatment of acute upper or lower back pain: Results of a double-blind, randomised, placebo controlled, multicentre trial.

Efficacy of a comfrey root extract ointment in comparison to a diclofenac gel in the treatment of ankle distortions: Results of an observer-blind, randomized, multicenter study.

Informatie aangeboden op Achula en op deze pagina is alleen voor educatieve doeleinden. Achula maakt geen medische claim, en is ook niet bedoeld om medische aandoeningen te diagnosticeren of te behandelen. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, en personen met bekende medische aandoeningen, moeten hun bevoegde zorgverlener raadplegen alvorens een kruidenproduct in te nemen. Links naar externe sites zijn uitsluitend ter informatie. Achula onderschrijft deze niet en is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de inhoud ervan. Lezers moeten zelf onderzoek doen naar de veiligheid en het gebruik van kruiden of supplementen.